افشین لاریجانی مدیر مسئول
جاده هراز، به‌عنوان یکی از مهمترین شاهراه‌های ارتباطی میان تهران و شمال کشور، نقشی حیاتی در حمل‌ونقل ملی و گردشگری ایفا می‌کند. اما چه فایده که همه از جمله مسئولین می دانند و تعلل می کنند این جاده علاوه بر کوتاه‌ترین مسیر میان پایتخت و استان مازندران، به دلیل مناظر طبیعی و گردشگری جذابش، یکی از پرطرفدارترین جاده‌ها در کشور است. بااین‌حال، طی سال‌های اخیر ترافیک سنگین و حوادث مکرر جاده‌ای، این مسیر را به یکی از چالش‌برانگیزترین محورهای مواصلاتی ایران تبدیل کرده است. ترافیک های سنگینی که موجب نارضایتی شدید عمومی مردم شده است و تبعات سیاسی هم بدنبال دارد.
طرح چهاربانده شدن؛ یک پروژه ناتمام
طرح چهاربانده شدن جاده هراز که از سال‌ها پیش به‌عنوان یک ضرورت مطرح شد، با هدف کاهش ترافیک، بهبود ایمنی و تسهیل حمل‌ونقل آغاز گردید. با وجود پیشرفت‌های قابل‌توجه در بخش‌هایی از این جاده، این پروژه همچنان نیمه‌تمام باقی مانده است. مشکلاتی نظیر محدودیتهای بودجه، پیچیدگی‌های مهندسی به دلیل شرایط جغرافیایی منطقه و معارضان محلی باعث کندی پیشرفت پروژه شده است.
از سوی دیگر، بخش‌هایی از جاده که به‌تازگی چهاربانده شده‌اند، به دلیل طراحی نامناسب تقاطع‌ها و عدم تکمیل زیرساخت‌های جانبی، همچنان گره‌های ترافیکی شدیدی ایجاد می‌کنند. برای مثال، مناطق پرخطر در نزدیکی پل‌ها و تونل‌ها به خصوص منطقه چلاو و سد و گزنگ و آب اسک همچنان نیازمند بازبینی و تکمیل هستند.
ترافیک سنگین؛ معضلی همیشگی
ترافیک سنگین در جاده هراز به‌ویژه در تعطیلات و فصل تابستان به اوج می‌رسد. این ترافیک نه‌تنها زمان سفر را افزایش می‌دهد، بلکه باعث فرسایش خودروها، مصرف بیش‌ازحد سوخت و افزایش آلودگی هوا و بدبینی مردم به مسئولین میشود. دلیل اصلی این ترافیک، حجم بالای خودروها در برابر ظرفیت محدود جاده است. علاوه بر این، عدم مدیریت صحیح تردد، وقوع حوادث رانندگی و توقف‌های غیرمجاز رانندگان نیز به پیچیدگی این معضل افزوده است.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی
ناتمام ماندن پروژه چهاربانده شدن جاده هراز پیامدهای اقتصادی قابل‌توجهی دارد. این محور که نقش حیاتی در حمل‌ونقل محصولات کشاورزی و صنعتی استان مازندران به تهران دارد، به دلیل محدودیتهای زیرساختی، هزینه‌های حمل‌ونقل را افزایش داده است. علاوه بر این، ترافیک‌های سنگین و تأخیر در سفرها، به نارضایتی مسافران و کاهش رونق گردشگری در منطقه منجر شده است.
از منظر اجتماعی، تصادفات جاده‌ای مکرر، آسیب‌های جسمی و روانی جدی به خانواده‌ها وارد می‌کند. همچنین، احساس ناامنی و استرس ناشی از سفر در این مسیر، تجربه مسافران را تحت‌تأثیر قرار داده است.
راهکارها برای بهبود وضعیت
برای حل این مشکلات، تکمیل پروژه چهاربانده شدن جاده هراز باید در اولویت برنامه‌های توسعه‌ای دولت قرار گیرد. تأمین بودجه لازم و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی می‌تواند روند اجرای پروژه را تسریع بخشد. علاوه بر این، استفاده از فناوری‌های نوین در ساخت تونل‌ها و پل‌ها، با توجه به شرایط جغرافیایی منطقه، می‌تواند به حل مشکلات مهندسی کمک کند.
راه‌اندازی سیستم‌های مدیریت هوشمند ترافیک نیز یکی از راهکارهای ضروری است. این سیستم‌ها با ارائه اطلاعات دقیق به رانندگان درباره وضعیت جاده، مسیرهای جایگزین و زمان‌های مناسب برای سفر، می‌توانند به کاهش ترافیک کمک کنند.
افزایش نظارت پلیس راه، ایجاد توقفگاه‌های مناسب در طول مسیر و فرهنگ‌سازی میان رانندگان برای رعایت قوانین جاده‌ای نیز از دیگر اقدامات مؤثر است.
جمع‌بندی
جاده هراز، با تمام زیبایی‌های طبیعی و اهمیت استراتژیک خود، نیازمند توجه جدی برای رفع مشکلات زیرساختی و مدیریتی است. تکمیل چهاربانده شدن این جاده نه‌تنها ایمنی و رفاه مسافران را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند نقش مؤثری در رونق اقتصادی و گردشگری منطقه ایفا کند. اکنون زمان آن فرا رسیده است که با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص منابع کافی به فوریت، این مسیر پرتردد به یک الگوی موفق در حمل‌ونقل کشور تبدیل شود تا قبل از اینکه این فرصت به تهدید تبدیل شود باید دست بکار شد جاده هراز فقط مال مردم مازندران نیست ملی است و عظم ملی میخواهد .
