در نزدیکی قله با شکوه دماوند، دهکده ای زیبا و پر از طراوت را در خود نهان دارد. گرنا روستایی ست با آب و هوای سبک و پاک کوهستانی؛ پر است از چشمه سارهایی که از دل آنها آبی زلال و خنک جاریست. تنفس هوا در روستای گرنا چنان فرح بخش است که گویی پا از زمین بیرون گذاشته و نسیم بهشتی را استشمام می کنید. خنک، با طراوت، گل بوته های زرد رنگ بابونه، اوج هنرمایی نقاش طبیعت و منظره ایست که روح و تن را به وجد می آورد و دل را نشاطی نو می بخشد.
گرنا با داشتن آثار باستانی و تاریخی و همچنین جاذبه‌های طبیعی فراوان می‌تواند بستر مناسبی جهت رشد و توسعه صنعت گردشگری باشد. از جمله می توان به چشمه شاه ریزان، چشمه های هِنِسارو پِلِک، امام زادگان، غار کِرِبن، قبرستان گبرنشین ها، خانه سرای باستانی نادری اشاره کرد.در این خصوص صبح آمل بر این شد تا گفتگویی صمیمی و خواندنی را با امید کاوه عضو شورای روستای گرنا ترتیب داد که نظر شما خوانندگان عزیز را به مطالعه آن جلب می کنیم:
موقعیت مکانی
گرنا یکی از روستا های قدیمی و با پیشینه تاریخی است که در منطقه لاریجان در استان مازندران واقع شده است و در ۸۵کیلومتری جاده هراز تهران به آمل قرار دارد و از دهستان های بخش بالا لاریجان از توابع شهرستان آمل می باشد که در ضلع غربی آن شهر رینه و در ضلع شرقی آن روستای آبگرم قرار گرفته است.
جمعیت روستا
طبق آخرین سرشماری توسط مرکز آمار ایران در آذر ماه سال ۱۳۹۵ جمعیت روستای گرنا ۶۶ خانوار و ۱۷۶ نفر اعلام و در سامانه مرکز آمار ثبت گردیده است.
افراد تحصیل کرده روستا
تعداد تحصیل کرده های آبادی گرنا قابل شمارش نیست ولی عزیزانی چون خانم مریم بخشی اولین خلبان زن ایران پس از انقلاب، علی کاوه عکاس روزهای انقلاب و جنگ، دکتر عباسعلی دریانی رئیس شورای حل اختلاف استان تهران، پرفسور یزدان یار فوق تخصص قلب و عروق را می توان نام برد که دارای پست های دولتی و عمومی در سطح کشور هستند.
شهید و جانباز
روستای گرنا دارای ۱۷ شهید بزرگوار به شرح ذیل است: شهیدان علی اصغر دریانی، علی میرزاپور، علی رنجبر، سید مهدی حسینی، سید کریم نورانی، علی محمد عباسپور، محمد جواد عبداللهی، علیرضا کیومرزی، شهیده منیره کیومرزی، علی اصغر کارگران، محمد سعید یزدان پرست، ولی ا… حیدری، محمد منصوری، سردار احمد رضایی، حسین حبیبی، حسن زاده، شهید مدافع حرم ولایی و جانبازان جنگ تحمیلی (نوروز کیومرزی، حسن فرامرزیان، صادق کیانی، عبدا… تند رو است.
بارزترین ویژگی روستا
یکی از بارزترین ویژگی روستای گرنا شرایط بسیار مناسب آب و هوایی و همچنین وجود چشمه سارهای فراوان معدنی و نیز درمانی است که به قریه های دیگر همچون لزیرک، اِنهه و حتی شهر رینه آبرسانی انجام می دهد.
عملکرد شورا
شورای روستا دارای عملکرد بسیار خوبی می باشد که مهم ترین آن عبارتند از پیگیری و ثبت طرح انتزاع روستای گرنا از توسعه شهری و جدا کردن آن از شهر رینه و اجرای این طرح برای کلیه مناطق لاریجان، تهیه و تدوین اساس نامه شورا جهت امورات روستا از جمله هزینه خرید و فروش، حق انشعاب، حق تفکیک، تغییرکاربری زمین های کشاورزی و…، ساخت دکه نگهبانی و انتصاب نگهبان محله در زمستان جهت جلوگیری از سرقت. خریداری سطح زباله و اجاره خودرو جهت جمع آوری آن در سطح روستا، تعمیر، خریداری، نصب و راه اندازی چراغ های تیر چراغ برق برای روشنایی در سطح روستا، برگزاری مراسمات در اعیاد و شهادت ها از جمله برگزاری مراسم یادواره شهدا با سطح بسیار بالا در منطقه، بررسی، پیگیری، نصب و راه اندازی دوربین های مدار بسته جهت جلوگیری از سرقت با هزینه ای بالغ بر ۳۲۰.۰۰۰.۰۰۰ میلیون ریال، بررسی، کارشناسی و پیگیری مشکلات آب روستا و النهایه حفر کانال آب، خرید لوله و اتصالات و نصب آن و بر طرف کردن مشکلات مربوطه، اجرای پروژه های عمرانی و سد سازی های صورت گرفته در سطح روستا، تهیه، تدارک و خریداری لوازم ورزشی و بازی کودکان، نصب نیمکت در معابر اصلی و کوچه ها، بررسی و تدوین در خصوص نام گذاری خیابان ها و معابر اصلی و نصب تابلوی های آن، جلوگیری از تضییع حق در دامنه های کوه گرنا که توسط دامداران روستاهای اطراف در فصل پاییز و زمستان صورت می گرفت که آنها را ملزم به عقد قرارداد و واریز اجاره بها نمودیم. پیگیری و انجام لوله کشی گاز در سطح روستا که به حمدا… در حال انجام است.
مشکلات روستا
در خصوص طرح ها، برنامه ها و کمبود های موجود در سطح روستا می توان گفت یکی از اولین و اساسی ترین موضوعات پیگیری، تصویب و اجرای طرح هادی در سطح روستا، پیگیری و دریافت مجوز دهیاری، تهیه و تدارک بودجه برای ساخت دفتر شورای اسلامی، خانه بهداشت و پایگاه بسیج، خرید زمین در مکانی مناسب در راستای ساخت منبع آب شرب و کشاورزی، خرید زمین برای احداث آرمستان (دفن مردگان). پیگیری و به سرانجام رسانیدن طرح لوله کشی گاز در سطح روستا تا آمدن گاز به منازل گرنایی و النهایه با پایان یافتن طرح حفر کانال و لوله کشی گاز در سطح روستا، پیگیری از در خصوص آسفالت سطح خیابانها و معابراصلی که از اهداف و برنامه های آتی شورای اسلامی است.
مکان های تفریحی
شاه ریزون، غار کِرِبن، دشت هِنِسار، کنی، فائه. .. از مکان های تفریحی گرنا می باشد.
چشمه ها
چشمه های گرنا به دو دسته تقسیم می شوند. دسته اول چشمه هایی است که داخل روستا وجود دارند و عبارتند از؛ چشمه بالا هنسار که آب آشامیدنی و کشاورزی رینه را تامین می کند. پر چشمه که آب آشامیدنی و کشاورزی اهالی را تامین می کند. چشمه پلک هم برای آب شرب اهالی استفاده می شود. چشمه شاه رضون هم که دارای یکی از بهترین آب های معدنی و درمانی نیز هست وجود دارد که برای روستای پایین دست انهه استفاده می شود. چشمه های دیگری همچون چشمه منزل برادران رضوانی و یا مرحوم احمدی نیز وجود دارد که بیشتر برای کشاورزی استفاده شود. دسته دوم چشمه هایی هستند که خارج از روستا و در دامنه کوه ها وجود دارد که عبارتند از؛ چشمه سید حسن، چشمه ماسکمر، چشمه سیاور، چشمه میان چشمه،چشمه ناصرو که این چشمه ها بیشتر برای استفاده دام می باشد.
چشمه های درمانی
چشمه های درمانی گرنا هم شامل چشمه شاه رضون و دو چشمه به اسم زرد آب هم در داخل منازل یکی دو تن از اهالی وجود دارد.
راه روستا
برای رسیدن به روستای ییلاقی گرنا ۳مسیر وجود دارد؛ اولین مسیر برای کسانی که از آمل قصد امدن دارند و جاده هراز، گزنگ، جاده گزانه به آبگرم و روستای گرنا می باشد. مسیر دوم جاده هراز، پلمون، جاده رینه و سرانجام روستای گرنا می باشد و النهایه مسیر سوم جاده هراز، پلور، جاده لار، رینه می باشد و مختص افرادی است که از تهران قصد رسیدن به روستای گرنا را دارند اما درخصوص جاده ها و خیابان های فرعی داخل روستا از آنجائیکه هنوز طرح هادی برای روستا تصویب نشده و عقب نشینی منازل مسکونی خصوصا در پایین محل دارای هزینه بالایی می باشد، به طور اصولی آسفالت صورت نگرفت.
توزیع جمعیت
در فصل پاییز و زمستان روستای گرنا با توجه به موقعیت جوی و جغرافیایی، کوهستانی بودن، سرما و بارش شدید برف، نبودن فرصت کار و اشتغال، نبودن محیط آموزشی مناسب و امکانات تحصیلی برای فرزندان معمولا خانواده ها در این فصول سال به شهرهای آمل و یا تهران کوچ می کنند که جمعیت روستا در این فصول سال نزدیک به ۲۰ خانوار و بالغ بر ۵۰ نفر می باشد. اما در فصل بهار و تابستان با توجه تغییر شرایط آب و هوایی،امکان ایجاد شغل و اشتغال و خاتمه یافتن محیط های آموزشی باعث بازگشت مجدد اهالی به روستا می گردد که در این فصول سال نزدیک به ۱۰۰ خانوار و به عبارتی نزدیک ۳۰۰ نفر در روستا حضور دارند.
جاذبه های گردشگری روستا
جاذبه های گردشگری روستا عبارتند ازچشمه و استخر آب معدنی و درمانی شاه ریزون، غار کِرِبن، قبرستان گبر نشین ها، خانه سرای قدیمی نادری، دشت زیبای هنسار
ارتباط مردم با شورا و دهیار
روستای گرنا فی الحال از داشتن دهیاری و شخص دهیار محروم است ولی همانطور که در صحبت های قبل تر در خصوص برنامه های آتی شورا اشاره شد در حال رایزنی و پیگیری درخواست مجوز دهیاری از مجموعه دهیاری های کل کشور هستیم تا انشاا… بتوانیم مجوز آن را بگیریم اما در خصوص تعامل و روابط فی ما بین اعضای شورای اسلامی و اهالی روستا به حول قوه الهی ارتباط نزدیک و تنگاتنگی وجود دارد و مردم همیشه و در همه جا همیار، همراه و کمک حال شورا بوده و هستند.
رونق دامداری و دامپروری
در روستای گرنا هر چند دامپروری بهترین عرصه برای درآمدزایی و اشتغال می باشد ولی این روش بنا بر دلایلی از جمله نبودن سازمان و نهادهای حمایتی، ارایه ندادن وام های کم بهره، موقعیت جوی منطقه، سرد بودن و بارش شدید برف در فصل پاییز و زمستان، کوچ اهالی به شهرها در این فصول به دلیل کمبود تحصیلات رفاهی و نبود امکانات آموزشی مناسب رونق چندانی ندارد. حال آن چند نفری هم که در فصول پاییز و زمستان حضور دارند همانند غالب اکثر روستا های منطقه به همان روش اول و سنتی یعنی دامداری مشغول می باشند که هر کدام دارای یک یا چند راس دام بوده و روزانه آنها را به مراتع و دشتهای داخل روستا می فرستند و از درآمد ناچیز حاصله از آن امورات روزانه خود را می گذرانند.
برنامه های سنتی و فرهنگ بومی مراسمات عید نوروز
برگزاری جشن ها در اعیاد مختلف از جمله جشن میلاد امام زمان(عج)، حضرت علی و امام رضا(ع) می باشد که مثلا در میلاد امام علی(ع) ضمن پاسداشت ریش سفیدان و بزرگان محل از زوج هایی که بالای ۵۰ سال در کنار هم زندگی مشترک داشته اند تقدیر و تشکر بعمل می آید.
همچنین برگزاری همایش پیاده روی خانوادگی همزمان با جشن میلاد امام رضا(ع) همراه با پاکسازی محیط روستا در دامنه دماوند و اهدای جوایز به قید قرعه و برگزاری مراسم گرامیداشت یاد و خاطره ۱۷ نفر از جوانان و رعنا قامتان هشت سال دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم.
سوخت روستا در فصل سرد
از آنجائیکه روستای گرنا در منطقه ای کوهستانی و در دل قله دماوند قرار دارد دارای زمستان های بسیار سرد و در اکثر مواقع همراه با بارش شدید برف است به همین دلیل تهیه مواد سوختی و گرمایشی برای اهالی این منطقه با توجه به نبود گاز شهری کاری بسیار سخت و طاقت فرسا است چه بسا که یکی از دلایل مهاجرت و کوچ به شهرها همین معضل می باشد بنابراین مصرف سوخت در اینجا به صورت نفت سفید برای بخاری های نفتی، چراغ های والور و علاالدین و سماور می باشد و برای کسانی هم که از شوفاژ و مشعل برخوردار هستند از گازوییل استفاده می کنند.
محصولات روستا
با توجه به شرایط آب و هوایی و کوهستانی بودن منطقه محصولات درختی که قابل بار دهی می باشد شامل گیلاس، آلبالو، گلابی، گردو، زردآلو، هلو، سیب و فندق می باشد.محصولات کشاورزی و زمینی هم شامل جو، گندم، سیب زمینی، لوبیا و عدس هم قابل کشت و برداشت می باشد.
گیاهان دارویی
گیاهان دارویی که در روستای گرنا و در دامنه دماوند قابل رویش و مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد عبارتند از گل گاو زبان، گیاه آویشن، خشخاش و زرشک می باشد که هر کدام کاربردهای خاص خودش را دارد.
بازی های محلی
بازی های قدیمی و محلی در گذشته علاوه بر اینکه سلامت، اعتماد به نفس، تعامل و مشارکت جمعی و اجتماعی افراد را تقویت می کرد، تمرینی برای آینده شغلی و تقویت سبک زندگی مخاطبان بوده است که امروزه کمتر مورد توجه قرار می گیرد و بیشتر در مراسمات، جشن ها و عروسی ها جهت سرگرمی از آن استفاده می شود مانند دینه کا یا دینه بازی، تخم مرغ جنگی، تب چو، شورده بورده کا ، اغوز کا یا گردو بازی و……
طوایف گرنا
در گرنا طوایف زیادی وجود دارد که بعضی از آنها اصالت گرنایی داشته مانند طایفه ملا محمد تبار، طایفه کاوه، طایفه فرامرز، طایفه کیومرثی و بعضی از طوایف هم که از جاهایی دیگر به گرنا آمدند و در اینجا ماندگار شدند می توان طایفه کاویانی، نادری، کیانی و شعبانی ها را نام برد.
علما و روحانیون
اینکه چه تعداد علما و روحانی در گذشته در روستا ی گرنا حضور داشته اند آمار دقیقی وجود ندارد اما وجود داشتن اماکن متبرکه ای همچون امامزاده زین العابدین، امامزاده قاسم و درویش حسین در گرنا نشان از قدمت تاریخی و گذشته دینی و مذهبی بالا در روستا و وجود علمای بزرگ در این آبادی می باشد. بنابر آن چه در کتاب گرنا روستایی در آغوش دماوند بیان گشته علمایی همچون علامه شیخ محمد گرنایی، حضرت آیت ا… محمد باقر مجلسی و فرزندان ایشان، حجت الاسلام والمسلمین محمد رضا ربانی و آیت‌ا… جوادی آملی حفظهم ا… علیه در گرنا حضور داشته و شاگردان زیادی نزد این اساتید بزرگوار کسب علم و معرفت نمودند.
نام گرنا
در خصوص واژه گرنا تعابیر متفاوتی وجود دارد، عده ای بر این باورند که کلمه گرنا از واژه گبر می آید و جایی است که در گذشته محل زندگی گبرنشینان بوده و در اینجا سکونت داشته اند، اما عده دیگر این نظریه را رد می کنند و معتقد هستند کلمه گرنا از واژه گبرنا (گبر+نا) بوده است یعنی جایی که خالی از افراد گبری بوده و گبر نشینی وجود نداشته است.
بودجه دهیاری تعلق نمی گیرد
با توجه به اینکه روستای گرنا به دلیل نداشتن دهیاری هیچگونه بودجه ای برای عمران و آبادی و توسعه روستا نداشته و تمامی هزینه های روستا از طریق خود اهالی تامین می گردد از مسئولین امر خصوصا جناب دکتر یوسفیان نماینده مردم امل و لاریجان تقاضا داریم عنایت ویژه ای نسبت به مناطق محروم از جمله آبادی گرنا با توجه به مشکلات عدیده اش چون نداشتن آسفالت مناسب از دوراهی شهرک صنعتی تا روستای توریستی آبگرم و همچنین عدم آسفالت در سطح معابر روستای گرنا داشته باشند.
در پایان جا دارد از بخشدار منطقه آقای مقدم و همکارانم در شورای اسلامی روستای گرنا آقایان ولی ا… برنده و حمید رضوانی که بدون هیچ توقع و چشمداشتی عاشقانه خود را وقف امورات روستا و اهالی محترم نمودند صمیمانه تقدیر و تشکر می نمایم.
