به مناسبت ۲۷ اردیبهشت روزملی ارتباطات و روابط عمومی ،در این یادداشت با رویکردی تحلیلی به ابعاد عملکردی ،ارتباطی، هویتی و توسعه روابط عمومی و نیز نقش و جایگاه روابط عمومی در حوزه های میراث فرهنگی، گردشگری، سرمایه‌گذاری گردشگری و صنایع دستی پرداخته میشود.
روابط عمومی به مثابه پل ارتباطی میان سازمان‌ها و افکار عمومی در دنیای پیچیده امروز، نه تنها یک نهاد اطلاع رسانی بلکه یک نظام هوشمند ارتباطی تحلیلی و راهبردی تلقی میشود.د ر حوزه‌های راهبردی چون میراث فرهنگی ،گردشگری سرمایه‌گذاری‌های گردشگری و صنایع دستی، جایگاه روابط عمومی فراتر از یک ابزار تبلیغاتی صرف است و به عنوان نهاد صیانت از هویت فرهنگی، تسهیلگر ارتباطات چند سطحی، تولید کننده روایت‌های اقنایی و پیش برنده توسعه پایدار ایفای نقش می‌کند .
در حوزه میراث فرهنگی ،روابط عمومی به مثابه روایتگر اصالت‌ها عمل می‌کند. معرفی و تبیین ارزشهای تاریخی، معماری ،آیینی و معنوی آثار فرهنگی، نیازمند زبان ارتباطی چند لایه، رسانه محور و تخصص گراست، روابط عمومی در این عرصه، وظیفه خطیر دفاع از میراث، اقنای افکار عمومی برای مشارکت در حفظ آن و ایجاد پیوند عاطفی میان مردم و هویت تاریخی خود را بر عهده دارد.
صنعت گردشگری نیز بیش از هر حوزه‌ای نیازمند هنر روایت و ایجاد تصویر ذهنی مثبت است .روابط عمومی می‌تواند با تولید محتوای هدفمند، مدیریت ارتباط با رسانه‌ها و بهره‌گیری از شبکه‌های اجتماعی مقصدهای گردشگری را به گونه‌ای معرفی کند ،که با نیازهای مخاطب جهانی و بومی همخوانی داشته باشد. در این عرصه ،روابط عمومی نقش کلیدی در مدیریت بحران تصویرسازی مقصد تعامل با ذینفان و روایتگری تجربه گردشگر را دارد.
همچنین، سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری نیازمند فضای امن، شفاف و قابل پیش‌بینی برای سرمایه‌گذاران است. روابط عمومی با ارائه گزارش‌های عملکردی، تبیین فرصت‌های سرمایه‌گذاری، ارتباط موثر با بخش خصوصی وشفاف سازی فرایندها، نقش کلیدی در اعتمادسازی ایفا می‌کند. بنابراین، ارتباط موثر روابط عمومی با رسانه‌ها و پاسخگویی شفاف به افکار عمومی می‌تواند تصویر مثبتی از فضای سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری ارائه دهد.
همچنین، صنایع دستی بازتابگر روح زیباشناختی، فرهنگی و اقتصادی جوامع محلی است. روابط عمومی با بهره‌گیری از روایت‌های هنری، مستندسازی فرایند تولید، معرفی هنرمندان و روایت داستان‌های بومی پیرامون هر اثر می‌تواند زمینه ساز ارتقای بازار صادرات فرهنگی و تقویت اقتصاد خلاق باشد.
در نتیجه،د ر مجموعه فعالیت‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع خلاق روابط عمومی تنها یک واحد اجرایی صرف نباید باشد، بلکه باید به عنوان یک نهاد فکری و راهبردی عمل نماید. روابط عمومی، اگر به مثابه مغز ارتباطی سازمان، تحلیلگر موضوعات محیط های درون و برون سازمانی، سخنگوی فرهنگ ، تسهیلگر تعامل و حافظ اعتماد عمومی باشد، می‌تواند ضامن پیشرفت پایدار و ارتقای سرمایه اجتماعی در این حوزه ها باشد. روز روابط عمومی فرصتی برای تامل در باز طراحی ساختار منابع انسانی، مهارت‌ها و توسعه دیپلماسی رسانه‌ای، ابزارهای دیجیتال و رویکردهای نوآورانه روابط عمومی، در مسیر توسعه فرهنگی و اقتصادی کشور است .
دکتر مهران حسنی کارشناس ارشد گردشگری اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی مازندران
