در روزگاری که جامعه جهانی بیش از پیش به حفظ میراث مشترک بشری و احترام به تنوع فرهنگی ملتها تاکید میورزد، شنیدن اخباری مبنی بر تلاش احتمالی رئیس جمهور آمریکا برای تغییر نام تاریخی و ثبت شده “خلیج فارس” به خلیج عربی نشان از یک انحراف خطرناک در مسیر دیپلماسی فرهنگی و احترام به اسناد معتبر تاریخی داشته و اقدامی تحریف آمیز و غیر فرهنگی است، که باید با هوشیاری نسبت به آن واکنش نشان داد. خلیج فارس، نامی است به بلندای تاریخ؛ که نه تنها یک اصطلاح جغرافیایی، بلکه نماد هویت فرهنگی، تاریخی و تمدنی ملت ایران است. نامی که در اسناد تاریخی، کتیبهها، نقشههای کهن، متون علمی و ادبیات کلاسیک جهان به ثبت رسیده است.و نیزدر نقشههای رسمی سازمان ملل و یونسکو همگی بر اصالت و یکتایی این نام تاکید دارند. این نام بخشی از میراث جهانی است که دستکاری آن به منزله تحریف تاریخ و بیاحترامی به حافظه مشترک بشری است.
تلاش برای تغییر این نام در واقع بازی با نمادهای فرهنگی برای دستیابی به اهداف ژئوپلیتیکی و بهرهبرداری از اختلافات منطقهای است. چنین اقداماتی نه تنها نشانگر فقدان درک عمیق از میراث فرهنگی ملتهاست، بلکه گواهی بر رویکردی سطحی، ابزاری و سیاسی به عناصر تمدنی است که باید با احترام و مسئولیت جهانی با آنها مواجه شد.
خلیج فارس، فراتر از یک پهنه آبی، بخشی از حافظه تاریخی و ریشه کهن مردمان غیور ایران زمین است، از تجارت دریایی در بندر تاریخی سیراف تا تمدنهای هرمز و قشم، و از زبان و ادبیات مردم جنوب تا صنایع دستی و آیینهای سنتی، همگی به ا ین نام گره خوردهاند. ضمن اینکه ،سازمان ملل، یونسکو و بسیاری از نهادهای بینالمللی در اسناد رسمی خود همچنان از عنوان persianGuLfستفاده میکنند. همچنین ،تلاش برای تغییر این نام نقض مقررات وعرفهای بینالمللی از نگاه حقوقی و جهانی است و قطعاً واکنش جدی جامعه جهانی و کارشناسان میراث فرهنگی را به همراه خواهد داشت.
نامهای جغرافیایی دارای وضعیت حقوقی و ثبات تاریخی هستند و نمیتوان آن را با خواست نامشروع سیاسی تغییر داد.
در نتیجه اینکه احترام به فرهنگ نشانه بلوغ سیاسی است، لذا حتی بیان ،تغییر نام خلیج فارس نه تنها گامی نابخردانه در مسیر تحریف هویت تاریخی یک ملت است، بلکه نشانهای از بیتوجهی به میراث فرهنگی جهانی است. لذاجهانیان باید بدانند که هو یت های ملی و تاریخی ایران با بازیهای سیاسی مخدوش نمیشود و خلیج فارس، به عنوان سندی زنده از تمدن دیرپای ایران، در حافظه تاریخ به عنوان میراث جهانی ایرانیان باقی خواهد ماند.
خلیج فارس؛ خلیج همیشه فارس است نه بازیچه سیاستهای لحظهای
دکتر مهران حسنی
دبیر و نایب رئیس انجمن گردشگری پایدار سبز مازندران عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران
