انگار كه پشتش به كوه است، انگار مي داند هيچ چيز تكانش نمي دهد. انگار از تيتر هيچ روزنامه اي نمي ترسد و بسته شدن، تعطیلی و تهدید دیگر تنش را نمی لرزاند، خودش هم باور کرده که هيچكس براي برخورد با او حركتي انجام نمي دهد و مي تواند زمان طولاني سرپا بايستد. کشتارگاه سنتی آمل را می گویم، مکانی که هزار و یک شاکی دارد اما عوامل مختلف دست به دست هم داده تا 4 دهه با شرایطی که حتی به استاندارها نزدیک هم نیست مکانی برای ذبح گاو و گوسفند باشد.
وقتی قرار بر نوشتن این گزارش شد، نمی دانستم از کدام مسئول برای مصاحبه شروع کنم، همه به نحوی شاکی بودند، یکی از بهداشت، آن یکی از خونابه و همسایه های این کشتارگاه هم از بوی بد و تعفن آور. پیدا کردنش هم در بلوار جانبازان زیاد سخت نیست، اگرچشمانتان یاری نکرد، کافی است به حس بویایی و مشام خود اعتماد کنید.
در نزدیکی کشتارگاه با یکی از همسایه ها هم صحبت شدم، وقتی خودم را معرفی کردم سفره دلش را باز کرد:« پارسال بود که یک آپارتمان از یک آشنا در اطراف این کشتارگاه خریدم، کسی چیزی به ما نگفت اما وقتی اینجا سکونت کردیم تازه فهمیدیم چه بلایی سرمان آمده». او افتضاح را واژه ای درخور شان شرایط فعلیش می داند و می گوید: بعضی شب ها بر اثر بوی بد خوابمان نمی برد و به همین دلیل حتی نمی توانیم به فروش آپارتمان هم فکر کنیم چون کسی از ما نمی خرد.
میشد از چشمانش خواند که از شرایط خسته شده، از شنيدن صدای گاو در نيمه های شب تا بوی بد و نمی داند شکایتش را نزد چه کسی ببرد.
از همسايه كشتارگاه جدا مي شوم و به خود كشتارگاه مي روم. هرچه به ساعت 10 شب و زمان کشتار نزدیک تر می شدیم، ماشین های بیشتری به همراه گاو و گوسفند وارد می شدند، عده ای که چكمه هاي پلاستيكي شان تا زير زانو بود با گاو خود در گوشه ای مي ايستند، گاهی دست بر سر گاو می کشیدند و موجود خدا هم آرام سری تکان می داد، شاید نمی دانست که تنها چند دقیقه به پایان عمرش مانده.
ساعت که به 10 رسید گاوها آرام آرام وارد سلاخ خانه مي شوند و سالن وسيع سلاخ خانه دیگر بي صدا نبود. قیافه سلاخ ها هم عوض می شود. همه چیز رنگ و بوی جدیت به خود می گیرد، صدای زمین خوردن به گوش رسید، پشت سر هم! گاوها با دست و پای بسته آب می خورند و شاید تازه آنجاست که می فهمند به آخر خط رسیده اند… ناگهان چاقویی سرشان را می برد، گوش تا گوش! و این عمل در گوشه به گوشه آنجا تکرار می شود، شره هاي خون به همه جا ریخته شده و فضا آنقدر سنگين است كه نفسم را بند مي آورد.
در این بین یکی از سلاخ ها جمله ای گفت« این گاو رو ببین، ترسیده، خون دیده می خواد فرار کنه، منم دلم براش میسوزه ولی چه میشه کرد، انقد کشتیم عادت کردیم، از طرفی زندگی خرج داره» قیافه شان عبوس بود، فکر می کردند مامور هستم و برای بازرسی و تعطیلی کشتارگاه آمدم« نمیدونم اینجا چی کار می کنید ولی اگر به فکر بستن کشتارگاه هستید کمی به فکر خانواده های ما هم باشید، آیا کسی می تواند برای چند ساعت جای ما باشد که الان می گویید اینجا را ببندیم؟!» آن یکی دستش را نشانم می دهد، می گوید مسئولي که دستور به بستن کشتارگاه می دهد ، تا به حال با دستش محتویات و شکمبه یک حیوان را خالی کرده؟ باید با حقوق بخور نمیر اینجا بسازیم و بسوزیم، خواهش می کنیم این روزی حلال را از ما نگیرید. کی خوشحاله ساعت 2 شب خواب رو ول کنه بیاد دل و روده گوسفند سوا کنه؟
از كشتارگاه بيرون مي زنم. بوي خون بيني ام را پر كرده است. تصوير گاوهايي كه از خون ترسيده اند و مرداني كه به ناچار خون عادت كرده اند حالم را بد مي كند. بعد همسايه هاي ناراضي، بوي تند و نامطبوع محله و ذبح غيربهداشتي كه قرار است خوراك مردم را تامين كند، همه در سرم مي پيچد. آيا راهي نيست براي اينكه كشتارگاه شكل استانداردي داشته باشد، از فضاي شهر دور شود، عده اي نان حلال بخورند و مردم شهر هم گوشت سالم؟ برای کنکاش بیشتر نزد متولیان امر رفتم.
میزان کشتار آمل
تقدسی رییس اتحادیه قصابان شهرستان آمل با بیان اینکه روزانه نزدیک به 25 راس گاو و 400 گوسفند در کشتارگاه سنتی آمل ذبح می شود گفت: قریب به 200 قصاب و 100 سلاخ و کارگر در آمل فعالیت می کنند که در صورت بسته شدن کشتارگاه آمل آنها بیکار خواهند شد
وی ادامه داد: در جلسه مرتبط با بسته شدن کشتارگاه پیشنهاد دادیم که قصابان می توانند شیفت کشتار را عوض کنند و یا یک سالن را خالی بگذارند تا شهرداری با فاز بندی اقدام به نوسازی و مرمت کشتارگاه کند.
تقدسی با گلایه از بدقولی پیمانکار در عدم تحویل کشتارگاه صنعتی گفت: قصابان آمل این آمادگی را دارند که در صورت تحویل زمین به آنها در سریع ترین زمان کشتارگاه صنعتی را احداث و به بهره برداری برسانند
نزد رئیس اداره حفاظت محیط زیست آمل که مخالف اصلی ادامه کار کشتارگاه سنتی آمل رفتم تا نظرات وی را در این خصوص جویا شوم
بهمن صادقنژاد گفت: هر کشتارگاهی اعم از دام و طیور موظف به رعایت مقررات محیط زیست است و داشتن سیستم تصفیه فاضلاب که دارای کارایی بالا و مثبت باشد از جمله این قوانین است و اگر استانداردهای محیط را نداشت حداقل به آنها نزدیک باشد.
مشکلات زیست محیطی کشتارگاه
وی ادامه داد: از زمانی که خروجی تصفیه فاضلاب وارد محیط زیست و به آب های جاری همانند رودخانه واریز می شود باید در حدی باشد که خودپالایی رودخانه آن را در خود حل کند و اگربالاتر از حد استاندارد باشد قطعا در طبیعت دچار مشکل خواهد شد و مشکل محیط زیستی خواهیم داشت
این مسول افزود: محیط زیست در صورت مشاهد مشکل، ابتدا تذکر و به دنبال رفع مشکل خواهد بود و تذکرات تا زمان حل مشکل ادامه خواهد داشت و در صورت عدم اجرای تذکرات در محکمه قضایی طرح دعوا خواهیم کرد.
شکایت از شهردار
وی گفت: از سال 1387 تا به حال تذکرات بسیاری در خصوص کشتارگاه سنتی به متولی امر داده شد اما در چند سال اخیر هیچگونه تغییری دیده نشد که منجر به شکایت در محکمه قضایی از شهردار شد تا در مقابل شهرداری بایستیم.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست آمل خاطرنشان کرد: ما خواهان بردن شهردار به دادگاه نیستیم اما پس از چندین سال تذکر دادن مجبور به استفاده از قوه قهریه و آخرین گزینه موجود شدیم.
صادق نژآد گفت: حکم جلب شهردار را نگرفتیم اما پرونده ای برای ایشان در محکمه قضایی تشکیل شد که باید انجا پاسخگو باشد
او در مقابل به این سوال که اگر کشتارگاه سنتی بسته شود چه جایگزینی برای آن وجود دارد، گفت: بنده متولی جایگزینی کشتارگاه نیستم، من متولی حفاظت از آب خاک هوا و محیط زیست هستم
این مسول ادامه می دهد: زمینی در یک دهه پیش برای ساخت کشتارگاه صنعتی واگذار شد و اینکه چرا ساخته نشد باید بررسی و پیگیری شود.
وی گفت: چرا هیچ مسولی ارزشی برای رودخانه هراز که جلوه زیبایی و اکوسیستم زنده است و از وسط شهر می گذرد قائل نیست؟
سیستم هنوز معیوب است
صادق نژاد تاکید کرد: مطلع نیستم که به چه میزان در کشتارگاه سنتی هزینه شده است اما اگر شده خروجی آن چه بوده؟ چرا خروجی تصفیه فاضلاب کارا نبوده و سیستم هنوز بعد از چندین سال ناقص و معیوب است؟
رئیس اداره حفاظت محیط زیست آمل اظهار داشت: شکایت مردمی بسیاری به اداره منتقل می شود اما در صورت نبود شکایت هم وظیفه سازمانی موجب می شود تا در صورت مشاهده تخلف تذکر دهیم و سختگیری به دستگاه های دولتی بیشتر است
این مسول ادامه می دهد: در جلسات مرتبط به سلامت غذایی مردم مصر بر رعایت قوانین زیست محیطی هستیم و هیچوقت پا پس نمی کشیم
صادق نژآد می گوید: کشتارگاه یکسری مشکلات داخلی دارد که مربوط به وزارت بهداشت است و در همین راستا ابلاغیه ای از طرف بهداشت و دامپزشکی به شهرداری در خصوص مرمت و نوسازی سیستم داخلی برا اساس اصول بهداشتی ارسال شد
این مسول تاکید می کند: کشتارگاه آمل حتی سیستمی برای امحاء درست لاشه های آلوده ندارد
وی ادامه داد: امروزه از تمام اجزا حیوان حلال گوشت استفاده می شود در صورتی که در حال حاضر با سیستم معیوب فعلی گوشت حیوان هدر می رود
صادق نژآد گفت: شهرداری به عنوان خط مقدم درحوزه شهری باید حساسیت بیشتری نسبت به رودانه هراز داشته باشد و همه ما موظفیم که آب را گل نکنیم!
صحبت های ریاست محترم محیط زیست و اینکه شهرداری در مدت اخیر چه اقداماتی در خصوص کشتارگاه سنتی انجام داده است مارا نزد احمد امیرسلیمانی شهردار آمل برد
شهردار آمل گفت: برابر ماده 55 قانون شهرداری، شهرداری ها متولی احداث کشتارگاه هستند و کشتارگاه فعلی آمل بیش از 40 سال قدمت دارد و با توجه به توسعه شهر نشینی و احداث آپارتمان در نزدیکی این کشتارگاه مکان مناسبی برای ذبح حیونات نمی باشد
هزینه کردن های بی ثمر
وی ادامه داد: هزینه کردن برای این ساختمان پیر و فرسوده فایده ای ندارد و هرکجای آن را ترمیم کنیم در سمت دیگر ایرادی پیدا می شود
من هم مخالفم
امیرسیلمانی گفت: در چندین نامه به فرماندار محترم، ادارات مرتبط و شورای تامین یادآور شدیم که کشتارگاه فعلی مکان مناسبی برای ذبح دام نیست و سالن آن غیراستاندار و فرسوده است و تصفیه خانه آنجا توان تصفیه این میزان خون را ندارد اما برخی دوست دارند کشتار در آنجا انجام شود در عیر حال شهرداری را هم در زیر تیغ داشته باشند.
این مسول افزود: شهرداری آمل از کشتارگاه درآمدی ندارد و ماهیانه 3 میلیون اجاره می گیرد در صورتی که می توانیم از این فضا برای ساخت محیط ورزشی و پارک استفاده کنیم اما در حال جاضر تنها درگیر حواشی آن هستیم
امیرسلیمانی گفت: برای بازسازی و ترمیم کشتارگاه نیاز به 1 تا 3 ماه زمان است که در ابتدا باید آنجا تعطیل شود اما این فرصت به شهرداری داده نمی شود.
شهردار آمل اظهار داشت: انتظار داریم که محیط زیست به جای شکایت با شهرداری همکاری کند و ورود به بحث قضایی صورت مسئله را حل نخواهد کرد.
این مسول خاطرنشان کرد: شهرداری با محیط زیست، بهداشت و دامپزشکی در خصوص تعطیلی کشتارگاه اتفاق نظر دارد و مکاتبات ما با دیگر ادارات مشخص کننده سیاست شهرداری است
امیرسلیمانی تاکید کرد: اگر نیاز باشد نامه هایی که در خصوص تعطیلی کشتارگاه شخصا نوشتم را منتشر خواهم کرد و برای شهرداری چیزی مهم تر از سلامت مردم و اغلام مصرفی نیست.
وی ادامه داد: نگرانی هایی بابت بیکار شدن کارگران و اشخاصی که مستقیم و غیرمستقیم در آنجا ذی نفع هستند وجود دارد.
نباید شتاب زده عمل کرد
این مسول تاکید کرد: ابتدا باید اراده ای برای ساماندهی کشتارگاه وجود داشته باشد که در این صورت با برنامه و مدیریت صحیح به دنبال بستن کشتارگاه فعلی و راه اندازی کشتارگاه صنعتی باشیم و نباید شتاب زده عمل کرد.
امیرسلیمانی می گوید: در اخرین صورت جلسه شهرداری را موظف به ترمیم کشتارگاه سنتی کردند اما چگونه در مکانی که هر روز کشتار و ذبح داریم اقدام به ساخت و ساز کنیم؟
این مسول می گوید: زمین کشتارگاه صنعتی در 10 سال پیش به شرکتی واگذار شد اما متاسفانه اقدامات قابل توجهی انجام نشد و مورد تایید دامپزشکی نیست و کشتارگاه آمل در برزخ تعطیلی یا ادامه کار مانده است
سرمایه گذار زمین را واگذار نمی کند
وی تاکید کرد: در جلسه مرتبط با کشتارگاه سرمایه گذار از ادامه پروژه منصرف و قرار بر این شد که شهرداری ساخت کشتارگاه را بر عهده بگیرد که متاسفانه امروز به گوش من رسید که سرمایه گذار تمایلی به واگذاری زمین ندارد
امیرسلیمانی می گوید: پروانه کشتارگاه از طریق دادگاه ابطال شده و با پیگیری جهادکشاورزی استان مازندران خلعیت زمین و مبحث قضایی در حال پیگیری است
وی ادامه می دهد: تمامی مسولین منتظر احداث کشتارگاه جدید بودند و به همین دلیل اولتیماتوم خاصی به سرمایه گذار داده نشد و با این اعتقاد که هزینه در کشتارگاه فعلی توجیه اقتصادی ندارد درچند سال اخیر کشتارگاه سنتی مرمت نشد
از فرماندار اطاعت کنیم
شهردار آمل تاکید می کند: فرماندار نماینده عالی دولت است و همه باید از وی اطاعت کنیم و نیت فرماندار نیز حل مشکلات این بخش است اما برخی با فرماندار همدل و همراه نیستند
امیرسلیمانی تاکید می کند: اگر به شهرداری زمین مناسبی واگذار شود ظرف 24 ماه کشتارگاهی احداث خواهیم کرد که در شهرهای شمالی کشور بی نظیر خواهد بود
نزد نماینده عالی دولت و معاون استاندار رفتیم تا نظر وی را در خصوص کشتارگاه آمل جویا شویم
احمد منفرد گفت:مصرف گوشت در آمل با هیچ شهری در استان قابل قیاس نیست که متاسفانه مراحل کشتار و ذبح تا گوشت به دست مشتری برسد فرآیند درستی ندارد و محیط کشتار فاقد استاندارهای لازم است
معاون استاندار اظهار داشت: نزدیک به یک دهه پیش بود که ساخت کشتارگاه صنعتی در آمل به بخش خصوصی واگذار شد اما متاسفانه در میانه راه متوقف شد.
سرمایه گذار وقت می خرید
فرماندار ویژه شهرستان آمل خاطرنشان کرد: چندین جلسه با سرمایه گذار برگزار کردیم اما در نهایت این برداشت شد که وی در حال خریدن وقت برای پیدا کردن شریک است.منفرد ادامه داد: سازمان جهاد کشاورزی استان بر اساس کمیسیون ماده 32 به سرمایه گذار زمینی واگذار کرده بود و واگذاری زمین مشروط به احداث و به بهره برداری رساندن پروژه بود که به دلیل نقض قرارداد این واگذاری لغو شد و همزمان با بخش های خصوصی و شهرداری صحبت هایی شد تا در صورت واگذاری زمین کشتارگاه صنعتی احداث شود
وی گفت: بعد از شکایت محیط زیست از شهردار شهرداری حکم به بستن کشتارگاه داد که دچار مشکلاتی شدیم و در این بخش نباید تصمیمات ناگهانی داشت این مسول گفت: نزدیک ترین شهر همجوار که دارای کشتارگاه صنعتی باشد آمادگی پاسخگویی به این میزان کشتار روزانه را ندارد و نمی توانیم تمام کشتار را به آنجا منتقل کنیم
سلاخ خانه های زیرزمینی
وی ادامه داد: اگر کشتارگاه فعلی بسته شود خطر بزرگتری وجود دارد که ذبح شدن گوشت به سلاخ خانه های زیر زمینی منتقل شود که در آن صورت مدیریت آن سخت خواهد شد.
استفاده بهینه از فضولات حیوانی
منفرد ادامه داد: شرکت هایی در شهر فعالیت می کنند که می توانند از فضولات حیوانی با کمک تکنولوژی های جدید استفاده بهینه کنند
فرماندار ویژه آمل تاکید کرد: 70 درصد مشکل کشتارگاه فعلی مربوط به خونابه است در صورتی که اگر خون تبدیل به پودر خون شود در بخش خوراک دام و طیور می توان از آن استفاده کرد
معاون استاندار اظهار داشت: شهرداری اقداماتی در راستای بهبود وضعیت کشتارگاه انجام داد اما بسنده نبود و به دلیل اجرایی نشدن بقیه عوامل هزینه های بسیاری در آنجا شد اما بی ثمر بود
شکایت را امری پسندیده نمی دانم
منفرد تاکید کرد: فرماندار به عنوان نماینده عالی دولت وظیفه رهبری تیم مدیریتی شهرستان را بر عهده دارد و سیاست دولت در شهر توسط فرماندار اجرا خواهد شد و در این بین اینکه یک مدیر از مدیر اجرایی دیگری شکایت کند امر پسندیده ای نیست و شکایت حتی اگر آخرین گزینه ممکن بود نباید استفاده شود
این مسول ادامه می دهد: اگر مشکلی مطرح است باید فرماندار را مطلع کنند تا وی موضوع را پیگیری و سلسله مراتب را به مدیران استانی اعلام کند اما سیاست فرمانداری آمل این نیست که مدیری از مدیر دیگری در سیستم قضایی کشور شکایت کند و شکایت راه حل نیست
کشتارگاه صنعتی
منفرد در خصوص ویژگی های کشتارگاه صنعتی اظهار داشت: وقتی دام وارد محیط کشتارگاه می شود ابتدا باید وارد فضای استراحت شود و سپس به دلیل بیماری های واگیر مشترک بین دام و انسان توسط دامپزشک معاینه شود سپس وارد کشتارگاه و مکان اولیه ذبح شود، بعد از ذبح شدن پوست کنده شده و امعا و احشا توسط بخش دیگر مورد استفاده قرار می گیرد و گوشت پس از تکه تکه شدن و مهر دامپزشک وارد یک اتاق گرم می شود تا قبل از فریز شدن اصطلاحا استراحت کند و حمل گوشت نیز باید با ماشین های مخصوص باشد و تمام کارگران باید کارت بهداشت و صلاحیت داشته باشند.
قرارداد محکم و با جزییات کامل
این مسول ادامه داد: سرمایه گذارانی برای احداث کشتارگاه اعلام آمادگی کردند و در صورت انتخاب شخص جدیدی قرارداد سفت و سختی با جزییات کامل با او امضا خواهد شد تا در بازه های زمانی مختلف خروجی معینی مشاهده شودمنفرد تاکید کرد که نوسازی کشتارگاه فعلی موقت است و همزمان با بسته شدن کشتارگاه سنتی باید نسخه صنعتی آن شروع به کار کند
در نهایت امیدواریم در سریع ترین زمان ممکن تکلیف کشتارگاه صنعتی و سرمایه گذار آن مشخص شود تا هم کارگان کشتارگاه ترس بسته شدن نداشته باشند وهم همسایگان این کشتارگاه خیالشان راحت شوند تا شاید روزی به جای کشتارگاه پارک و محیط سبز جایگزین خون و خونابه و بوی بد شود.
